In de afgelopen weken kreeg ik van zowel Ger als Monica de vraag hoe je de maan het beste in beeld kan brengen. Zodat je niet alleen een witte bal tegen een zwarte achtergrond ziet. Een leuke vraag, zeker met de aankomende bloedmaan.
Veel mensen vinden het leuk om de maan eens te fotograferen. Maar wanneer je dit probeert met de automatische stand van je camera, eindig je meestal met een witte schijf zonder details tegen een zwarte omgeving.
In dit artikel lees je 7 tips voor mooie foto’s van de maan.
1. Camera handmatig instellen
De automaat van je camera kan niet goed omgaan met een heel groot donker vlak (de nachtelijke lucht) met daarin een klein zeer licht gedeelte (de maan). Hij zal proberen de hele foto lichter te maken. Met als gevolg dat de maan veel te licht wordt.
Om de details op de maan zichtbaar te maken, kun je daarom je camera het beste handmatig instellen. Verschillende factoren hebben invloed op de belichting, dus het is niet mogelijk om te zeggen welke instellingen je precies moet gebruiken.
Als vuistregel kun je gebruik maken van de “looney 11 rule”. Zet hiervoor je diafragma op F/11 en de sluitertijd op 1/ISO-waarde. Bijvoorbeeld: diafragma F/11, ISO-waarde 200 en sluitertijd 1/200 seconde.
Is de maan nu te donker, dan maak je de sluitertijd langer. Bij een te lichte maan, gebruik je een kortere sluitertijd.
2. Tele-objectief
Om de details in de maanfoto goed te kunnen zien, is het handig om gebruik te maken van een tele-objectief. Een minimale brandpuntsafstand van 200 mm is aan te bevelen. Hoe langer de brandpuntsafstand, des te groter zie je de maan in beeld.
Haal eventuele filters van het objectief af. ’s Nachts kunnen deze vervelende schitteringen in je beeld opleveren. En zet de zonnekap er juist op om ongewenste lichtinval te voorkomen.
3. Camera op statief
Wanneer je met een telelens aan de slag gaat, wordt iedere trilling in je camera uitvergroot. Werk daarom vanaf een stevig statief. Of als je dat niet hebt, zorg dan dat de camera op een stevige ondergrond ligt.
Wanneer je vanaf statief werkt, is de belangrijkste bron van trillingen die overblijft het indrukken van de ontspanknop. Doe dit dus niet met de hand, maar gebruik hiervoor een draadontspanner of afstandsbediening.
Ook de zelfontspanner van je camera werkt hiervoor uitstekend. Ga je voor deze optie, zet de timer dan het liefst zo lang mogelijk, bijvoorbeeld op 10 seconden. Dan zijn de trillingen van het indrukken van de knop zo veel mogelijk uitgedoofd.
4. Handmatig scherpstellen
De volgende stap is het scherpstellen. De kans is groot dat de auto-focus niet goed werkt. Handmatig scherpstellen is daarvoor de oplossing. Je kunt dit uiteraard doen door te kijken door de zoeker. Een andere mogelijkheid is het gebruik van live-view.
Met live-view kun je achter op het schermpje van de camera inzoomen. Bijvoorbeeld op de rand van de maan, of op een krater. Wanneer je nu aan de scherpstelring draait, kun je zien of je goed hebt scherpgesteld.
5. Compositie
Je kunt de maan natuurlijk in z’n eentje op de foto zetten. Maar je kunt ook eens overwegen of je nog andere elementen mee wilt nemen in het beeld.
Wanneer het nog niet te donker is, kun je het landschap een rol laten spelen in je foto. Ook kun je gebruik maken van silhouetten van bijvoorbeeld een kerktoren, boomtakken of een vliegtuig dat voor de maan langs vliegt.
6. Het moment
Het moment waarop je fotografeert bepaalt in grote mate de sfeer in je foto. Maak je foto’s van de maan terwijl deze net opkomt en dus nog laag aan de horizon staat? Dan kun je de maan goed in een landschapsfoto opnemen.
Staat de maan hoog aan de hemel, dan kun je een “maan-portret” maken. Probeer dit ook eens tijdens het blauwe uurtje. Het contrast tussen de maan en de achtergrond is dan nog niet zo hoog. En de blauwe lucht geeft een hele andere sfeer aan je foto.
Daarnaast maakt het nog een groot verschil in welke fase je de maan fotografeert. Toon je slechts een dun sikkeltje, of een volle maan?
Wanneer je de kraters op de maan mooi in beeld wilt brengen, kies dan een moment waarop de maan niet vol is. De schaduwen maken de kraters aan de rand van de maan beter zichtbaar.
7. Bloedmaan
Wanneer de aarde tussen de zon en de maan door beweegt, ontstaat er een maansverduistering. Als de maan daarbij volledig in de kernschaduw van de aarde komt, dan is er sprake van een totale maansverduistering, ook wel bloedmaan genoemd.
Tijdens een totale maansverduistering houdt de aarde het licht dat van de zon op de maan valt voor het grootste deel tegen. Maar via de dampkring van de aarde valt een klein gedeelte van het zonlicht toch nog op de maan. Hierdoor krijgt de maan een oranje-rode kleur, te vergelijken met een zonsondergang.
Deze rode kleur geeft dit fenomeen zijn naam: bloedmaan.
In de nacht van 27 op 28 september vindt er een totale maansverduistering plaats. Een supermooi moment om foto’s van de maan te maken!
De verduistering begint om 2:11 MEZT, de maan is volledig verduisterd van 4:11 tot 5:24 en het einde van de eclips is om 7:25. Deze tijden gelden voor Utrecht, maar voor andere plaatsen binnen Nederland en België wijken ze niet veel af.
En dan nu maar duimen voor een heldere nacht, want de eerstvolgende bloedmaan is pas weer in 2018.
—
Dit artikel werd ook gepubliceerd op Zoom.nl.
hallo ik heb een vaste opjectief 500mm ik moet met de hand scherpstellen en diafragma staat vast wat moet ik met de sluitertijd doen
Hi Rene,
Is het gelukt om de juiste sluitertijd te vinden?
Toen je je vraag stelde zat ik zelf al buiten te fotograferen.
De sluitertijd hangt af van de ingestelde diafragma- en ISO-waarde.
En van de helderheid van de maan, die aan het begin van de verduistering vele malen helderder was dan tijdens de totaliteit.
Ik ben benieuwd of je mooie foto’s hebt kunnen maken!
Hartelijke groeten,
Toine
Het Toine, dank je voor de tips. Mijn wekker is gezet en de camera staat klaar op statief. En nu…..duimen maar op een heldere lucht.
Gr Ria
Hoi Ria,
Heb je geluk gehad met het weer?
En de verduistering goed kunnen zien en fotograferen?
Ben benieuwd naar je resultaten!
Hartelijke groeten, Toine
Hoi toine, ik ben nu in de VS en lees net je artikel! Kan ik de bloedmaan hier ook zien? Of is het hier dan juist net dag? Gr, Daniëlle
Hey Daniëlle,
Waarschijnlijk kun je in de VS de bloedmaan ook zien.
Ik weet niet precies waar je zit, dus in welke tijdzone je zit.
Op deze site staat een tijdstabel voor de verschillende tijdszones:
https://en.wikipedia.org/wiki/September_2015_lunar_eclipse
De tijdszone voor Nederland is UTC +2 (vanwege de zomertijd).
Dan kun je met de tabel de tijden omrekenen voor jouw tijdszone.
Geniet van je reis en ik hoop dat je een heldere nacht treft voor de bloedmaan!
Groetjes,
Toine
Hallo Toine,
Hartelijk dank voor je duidelijke uitleg.
Misschien ter aanvulling: In het digitale fotografieboek van Scott Kelby maakt hij gebruik van twee lenzen. De eerste is een groothoek (18 of 24 mm), waarmee hij het landschap of de achtergrond vastlegt met de instellingen die jij geeft en dus een lange sluitertijd. De tweede is de zoomlens van minimaal 200 mm met volledige inzooming op de maan. Vervolgens plak je de maan in de eerste foto. Hij noemt dat hoofdstukje: De maan toevoegen en de details behouden.
Zelf heb ik wel een keer jouw methode toegepast, met enig succes, maar ik was toch niet tevreden. Was toen ook nog heel onervaren.
Deze tweede wil ik binnenkort een keer proberen.
Vriendelijke groet, Minne Dijkstra
Hoi Minne,
Bedankt voor je leuke aanvulling.
Zelf werk ik liever met 1 basisfoto, dan dat ik een element uit de ene foto knip en daarna plak in een andere foto.
Maar het kan wel hele mooie resultaten opleveren.
Veel succes met het fotograferen van de maan.
Ik zie graag het resultaat!
Hartelijke groeten,
Toine
Hallo Toine,
fijn artikel en de ‘bloedmaan’ fotograferen is zeker iets wat ik ga proberen. Bedankt voor je uitleg.
Mooie overzichtelijke site trouwens.
Groet Geert.
Hi Geert,
Bedankt voor je complimenten.
En heel veel succes met het fotograferen!
Ben benieuwd naar het resultaat.
Groeten,
Toine